HR-instrumenten – ook wel HRM- of personeelsinstrumenten – zijn instrumenten die HR-professionals gebruiken voor het personeelsbeleid binnen de organisatie. Een HR-instrument wordt ingezet in drie verschillende fases die een werknemer doorloopt binnen een bedrijf: instroom, doorstroom, en uitstroom. Van werving tot pensioen: iedere fase kent een eigen HR-instrument. Organisaties die de juiste HR-instrumenten inzetten voor hun werknemers ontwikkelen een goede relatie tussen het bedrijf en de werknemers. De inzet van HR-instrumenten draagt zo bij aan de duurzame inzetbaarheid van werknemers.
De verschillende HR-fases
In drie fases kunnen HR-instrumenten worden ingezet voor een succesvol personeelsbeleid:
Instroom
De HR-afdeling richt zich in de instroomfase op de werving en selectie van nieuwe werknemers. Met de juiste werving- en selectiemethoden worden de meest geschikte kandidaten gevonden.
Doorstroom
Wanneer de juiste werknemer is aangenomen, ga je over tot de doorstroomfase. In deze fase ligt de focus op het behouden en ontwikkelen van vaste werknemers. Door met enige regelmaat een gesprek aan te knopen, weet HR meteen wat werknemers drijft en motiveert. Organisaties die deze informatie in kaart brengen, zorgen ervoor dat de werknemer duurzaam inzetbaar blijft.
Uitstroom
Van ontslag tot het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd: de uitstroom binnen de organisatie kun je niet tegenhouden. De derde fase richt zich op het beëindigen van het dienstverband van een werknemer. Het is belangrijk om de uitstroom goed te beëindigen. Je weet maar nooit wanneer je elkaar weer tegenkomt!
De belangrijkste HR-instrumenten per fase
Welke HR-instrumenten je als organisatie nodig hebt, hangt van de verschillende fase waarin de werknemer zich bevindt. De HR-afdeling dient in ieder geval rekening te houden met welke uitdagingen de organisatie, zowel op de korte als de lange termijn, te maken krijgt. Waar wil je als organisatie naar toe? Hoe willen werknemers zich ontwikkelen? Wanneer je dit in kaart brengt, kun je het HR-beleid aanpassen zodat het naadloos aansluit op de wensen en behoeften van het personeel. We zetten de HR-instrumenten die je kunt inzetten voor je op een rij:
Instroom
Strategische personeelsplanning
Dit is een handige methode om grip te krijgen op de toekomst van de organisatie. Met strategische personeelsplanning kun je voorspellen welke veranderingen op het gebied van personeelsvoorziening – en beheer nodig zijn. Bijvoorbeeld of er binnen enkele maanden nieuwe werknemers moet worden aangetrokken. Ook kun je inzicht krijgen in mogelijke opleidingsactiviteiten en toekomstige loopbaanmogelijkheden.
Werving en selectie
De zoektocht naar de juiste medewerker voor de organisatie. Met werving- en selectiemethoden gaat de HR-afdeling op zoek naar de meest geschikte kandidaat. Nadat hij of zij is aangenomen speelt onboarding een belangrijke rol, zodat werknemers precies weten hoe ze de functie kunnen vervullen, om de beste bijdrage te leveren aan de organisatie.
Doorstroom
Loopbaanontwikkeling
Alle activiteiten om de juiste medewerker te vinden voor de juiste plek. In dit proces wegen de belangen van de medewerker even zwaar als de belangen van de organisatie. Het is belangrijk dat werknemers hun kennis en vaardigheden up-to-date houden. Met ontwikkelingsmogelijkheden kun je de loopbaanwensen van werknemers realiseren.
Houd in de gaten hoe een werknemer zijn of haar werk verricht. Afhankelijk van het vakgebied en de functie, spelen drie factoren een belangrijke rol: mentale gezondheid, fysieke gezondheid, en sociale vaardigheden. Werknemers die tijdens hun loopbaan hun vaardigheden bijspijkeren zijn voor de lange termijn inzetbaar. Door het aanbieden van opleidingen en cursussen vergroot je als werkgever de duurzame inzetbaarheid van werknemers.
Uitstroom
Exit beleid
Afscheid nemen van een waardevolle medewerker is vervelend. Toch kan de HR-afdeling een belangrijke les leren uit het vertrek om te zien wat er beter kan. Met het juiste offboarding proces geef je als organisatie een duidelijk signaal af hoe je met werknemers omgaat.